Er is een interessante en opmerkelijke
studie gepubliceerd door Mark A. Earnest, ‘Bereidheid tot naleving van de
voorgeschreven zuurstoftherapie vanuit het perspectief van de patiënt’. Het
onderzoekt een groep COPD-patiënten, hoe zij omgaan met de hun voorgeschreven
zuurstoftherapie en in hoeverre zij bereid zijn zich te houden aan deze
behandeling.
Bij de meeste mensen
verandert de houding in de loop van de tijd. Dit proces weerspiegelt hun strijd
in het omgaan met hun ziekte; de symptomen, lichamelijke conditie en sociale
aspecten. In het algemeen neemt de bereidheid om de therapie goed te volgen toe
zodra men zich realiseert dat geringe aanpassingen in de leefstijl toch nodig
zijn om ten volle te kunnen profiteren van de voordelen van zuurstoftherapie.
De belangrijkste barrières
zijn de lichamelijke hinder van de zuurstofapparatuur tijdens gebruik, verlegenheid
met de situatie en het gevoel sociaal gestigmatiseerd te zijn, gebrek aan
waarneembaar profijt en angst voor bijwerkingen van de behandeling.
Deze barrières wegen
bij lange na niet op tegen de voordelen; aanvullende zuurstoftherapie verlaagt
het sterftecijfer, verbetert de kwaliteit van het slapen en het algeheel
welbevinden, verhoogt het inspanningsvermogen, verlaagt pulmonale hypertensie,
normaliseert de hartslag en bevordert de cognitieve hersenfuncties zoals
geheugen, intelligentie, motorische vaardigheden en de perceptuele motoriek.
Elk individu volgt
zijn eigen weg naar het aannemen van de zuurstoftherapie, al naar gelang
persoonlijke ervaringen en waarden, alsmede zijn of haar pogingen om het leven
zo optimaal mogelijk te maken. Vier hoofdthema’s beïnvloeden de bereidheid tot
naleving: Functionele motieven, gezondheidsredenen, sociale aspecten en symptoombestrijding.
Functionele motieven
Dit is het afwegen van
de ongemakken van gewicht en omvang van de zuurstofapparatuur, het gevoel dat
dit in de weg zit bij het uitvoeren van bepaalde activiteiten, tegen het
voordeel van een verbeterde conditie, meer kracht en uithoudingsvermogen om
deze activiteiten te kunnen ontplooien.
Gezondheidsredenen
Menigeen toonde zich
bezorgd over bijwerkingen als droge neusslijmvliezen, neusbloedingen of
lichtheid in het hoofd. Ook bestond angst voor verslaving en een versnelde
verzwakking van de longen.
Deze angsten verdwenen
grotendeels door persoonlijke ervaringen en maakte plaats voor het besef dat de
voordelen voor de gezondheid vele malen groter waren dan de risico’s. Deze
ervaringen ontstonden tijdens een periodieke verhoging van het gebruik of door
gedegen advies van een arts.
Sociale aspecten
Sociale ongerustheid
over zuurstofgebruik omvatten onbehagen, verlegenheid, angst om anderen tot
last te zijn, de angst zwak of ziek te lijken, maar ook een gevoel van
schaamte, zowel vanwege het gegeven dat men gerookt heeft als vanwege het feit
dat men toegeeft afhankelijk te zijn van zoiets als zuurstof.
Al deze elementen
veranderden met de tijd. Sommigen waren in staat over hun angsten of gevoel van
verlegenheid heen te komen, simpelweg door de normale routine van het leven met
familie en vrienden weer op te nemen. De wens tot behoud van zelfstandigheid en
een zo hoog mogelijke fysieke functionaliteit, en het zich aanpassen aan de nieuwe
situatie hebben hen geholpen iedere gêne en het gevoel in een sociaal isolement
te leven te overwinnen. Een vrouw beschreef hoe ze zich voelde nadat ze de haar
voorgeschreven zuurstoftherapie volledig volgde:
‘Het opende geheel
nieuwe perspectieven voor mij. Ik werd opeens veel actiever. Ik ging
boodschappen doen, wassen, autorijden, werd gewoon weer onafhankelijk, iets wat
ik altijd gewend was. Ik begon vrijwilligerswerk te doen (in het rehab
programma), mijn manier om ze te bedanken dat ze mijn leven gered hadden.’
(Vrouw, 69 jaar).
Symptoombestrijding
In de meeste gevallen
werd een grotere affiniteit met de behandeling verkregen op het moment dat men
merkte dat de zuurstoftherapie leidde tot verlichting van de symptomen.
Conclusie
Iedere deelnemer aan
het project gaf aan enige compromissen te hebben gesloten bij de keuzes omtrent
het gebruik van zuurstof. Voor de meesten waren deze toch minimaal, of werden
zo ervaren na verloop van tijd, door meer ervaring met de therapie. Op alle vier
gebieden hebben de patiënten ondervonden dat onzekerheden, angst of kleine
ongemakken niet opwogen tegen het profijt dat de zuurstoftherapie hun gaf. Met
de tijd konden zij door uitproberen en ervaring hun levensstijl wijzigen, wat
over het algemeen resulteerde in een hogere bereidheid tot naleving van de
therapie.
No comments:
Post a Comment